Nowe prawo zobowiązuje eksporterów do dostarczania dodatkowych informacji organom celnym
11 lutego 2025 roku opublikowano ustawę (Dz.U.2025 poz. 172) wprowadzającą zmiany w szeregu aktów normatywnych dotyczących bezpieczeństwa narodowego oraz przeciwdziałania wspieraniu agresji przeciwko Ukrainie. Nowa ustawa nakłada surowsze wymagania na eksporterów dokonujących dostaw towarów objętych sankcjami Unii Europejskiej.
Jednym z kluczowych postanowień ustawy jest obowiązek eksporterów wysyłających towary objęte sankcjami do krajów, które mogą uczestniczyć w obchodzeniu środków ograniczających UE, a także dokonujących ich tranzytu przez terytorium Rosji lub Białorusi, do przedstawiania organom celnym następujących informacji:
-
- Dane dotyczące końcowego użytkownika towaru.
- Oświadczenie potwierdzające, że tranzyt przez Rosję lub Białoruś jest jedynie częścią trasy transportowej, przy czym punkty początkowy i końcowy znajdują się poza tymi krajami.
- Gwarancje, że w trakcie tranzytu towar nie będzie odsprzedawany, przetwarzany, magazynowany ani obsługiwany przez podmioty objęte sankcjami UE.
- Potwierdzenie, że końcowym miejscem przeznaczenia towaru jest kraj trzeci inny niż Rosja lub Białoruś.
Ponadto, na żądanie naczelnika administracji celno-skarbowej eksporter jest zobowiązany do przedstawienia:
-
- Dokumentów od producenta potwierdzających, że podjął on działania mające na celu kontrolę końcowego wykorzystania towaru i może to udokumentować.
- Potwierdzenia odprawy celnej towaru w kraju przeznaczenia w ciągu 45 dni od momentu jego wywozu poza obszar celny UE. Nieprzestrzeganie tego wymogu może skutkować sankcjami administracyjnymi.
Ustawa nadaje również organom celno-skarbowym prawo do zajęcia towarów oraz występowania z wnioskiem o ich konfiskatę w przypadku stwierdzenia naruszeń przepisów sankcyjnych UE.
Co to oznacza dla przedsiębiorców?
Dla eksporterów i przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie handlu zagranicznego nowe przepisy oznaczają wzmożoną kontrolę i większe obciążenie biurokratyczne. Firmy będą zobowiązane do dokładnego dokumentowania tras dostaw, końcowych użytkowników i miejsc przeznaczenia swoich towarów. Wymaga to dodatkowych zasobów na gromadzenie i weryfikację informacji, a także może spowolnić proces odprawy towarów.
Ponadto, nieprzestrzeganie nowych wymagań może skutkować wysokimi karami, a nawet konfiskatą towarów. W związku z tym przedsiębiorstwa będą musiały wzmocnić wsparcie prawne i nadzór nad operacjami logistycznymi, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń.
Nowe przepisy mają na celu zapobieganie obchodzeniu sankcji oraz zwiększenie kontroli nad operacjami eksportowymi, co czyni je kluczowymi dla wszystkich uczestników działalności gospodarczej związanej z handlem zagranicznym.